Hải sâm Phú Quốc và những câu chuyện vui buồn

Trước đây khi có dịp đi tour du lịch biển, thường du khách chỉ chú ý đến đặc sản hải sản thông thường như cá, mực, tôm, cua,…nhưng vài năm trở lại đây, có thêm hải sâm trở thành đặc sản quý mà rất nhiều người rất quan tâm. Đến Phú Quốc cũng thế, hải sâm Phú Quốc một thời chả mấy tiếng tăm, bỗng chốc trở nên nổi tiếng và được quan tâm đặc biệt bởi giá trị kinh tế lẫn giá trị dinh dưỡng đặc biệt của nó.

 Nếu như tour du lịch Phú Quốc các năm trước, trong các hành trình thưởng ngoạn tìm hiểu đời sống của dân vùng biển đảo này, du khách thường được nghe về những câu chuyện vui của ngư dân về khai thác tôm cá, thì vài năm trở lại đây, các câu chuyện liên quan đến ngư trường, rôm rả hơn, nóng hổi hơn khi luôn đề cập đến hải sâm. Ở Phú Quốc Kiên Giang, hải sâm còn được gọi là con “đồn đột”, hoặc tên khác là “đột ngậu”, đặc biệt, hải sâm Phú Quốc, phần lớn là hải sâm dừa, được ngư dân gọi là “banh lông”. Trước đây, hải sâm không được để ý nhiều vì giá trị kinh tế thực sự không cao, giá thành thấp, chi phí đầu tư khai thác lại khá tốn kém. Đặc sản hải sâm Phú Quốc chỉ nổi lên từ dạo thương lái Trung Quốc tìm mua và ngư dân khai thác nhiều đến ồ ạt, để đủ cung cấp cho nhu cầu của những thương lái này. Thời điểm 2013-2014 có lúc hải sâm dừa Phú Quốc rất cao giá lên đến gần 1 triệu đồng cho một ký. Tuy nhiên cũng có lúc trào lưu mua bán hải sâm dừa lắng lại, giảm nhanh và chỉ còn ở mức 100.000 đồng/ ký thậm chí có khi còn thê thảm hơn là ở mức dưới 100.000 đồng/ ký. Đã có không ít người am hiểu về biển và hải sâm lo ngại nhiều về sự khai thác ồ ạt, làm mất cân bằng môi trường sinh thái biển, khuấy động môi trường sống của nhiều sinh vật biển, bởi việc khai thác hải sâm cần đến nhiều ngư cụ bới đáy biển, làm đục nước để hải sâm ẩn mình dưới đó phải trồi lên cho dễ thu hoạch, việc này được cho là ảnh hưởng nhiều đến môi trường sinh thái tự nhiên. Có lẽ hiện trạng thực tế, cũng chưa thể đo lường được sự thiệt hại thật sự, nhưng trước mắt, đủ thấy thị trường hải sâm Phú Quốc cũng không hẳn là bình yên, vì có lúc bình lặng ẩn sâu vốn như những chú hải sâm hiền lành nằm vùi mình dưới cát sâu thẳm, cũng có khi bị khuấy động như tia sáng lóe nhập nhòe vì giá thành cao ngất ngưởng, rồi lại như trái bóng xẹp, chỉ còn sót lại chút khí tàn lay lắt. Ấy là câu chuyện của ngư trường, môi trường liên quan đến hải sâm Phú Quốc, còn chuyện của du khách đến với đảo ngọc này, quan tâm đến hải sâm nơi đây là bởi giá trị dinh dưỡng của nó hơn là ảnh hưởng từ những trào lưu sử dụng hải sâm. Biển Phú Quốc vốn sạch, hải sản đều ngon, chất lượng và đương nhiên nguồn hải sâm chất lượng là điều chắc chắn. Được xem như một loại thực phẩm quý hay còn gọi là thần dược, dựa vào yếu tố “tứ đại danh thái” gồm óc khỉ, yến sào, tay gấu hải sâm của người xưa, thế nên hải sâm Phú Quốc nhanh chóng trở thành một loại đặc sản đặc biệt của Phú Quốc, được du khách ráo tiết tìm mua về làm quà cho chuyến đi cũng là điều dễ hiểu. Và ngay cả khi giá cả của hải sâm Phú Quốc trên trời, nhiều du khách vẫn sốt sắng mua cho được, có lẽ cũng không phải là chuyện để phải thắc mắc hay tranh cãi.

Gắn liền với câu chuyện về hải sâm Phú Quốc có cả niềm vui lẫn nỗi buồn, song thực tế không thể phủ nhận sự tồn tại của hải sâm Phú Quốc trong cuộc sống của ngư dân đảo, lẫn mối quan tâm của du khách ngày nay khi đến thăm nơi này. Đến Phú Quốc bây giờ, trong hành trình khám phá ẩm thực Phú Quốc, khi dạo qua một lượt thực đơn của các quán ăn nhà hàng, thể nào du khách cũng thấy một vài món ngon từ hải sâm. Hay ngoài việc mua hải sâm Phú Quốc về để làm quà cho chuyến đi, nhiều du khách cũng không giấu được sự háo hức khi có dịp nếm thử vị hải sâm, như một trong những món ngon Phú Quốc đặc biệt, mà trước đây đôi lần đến mình chưa từng được biết đến.