Tục thờ cá Ông ở Bến Tre

Theo cẩm nang du lịch Bến Tre, người ta đã đề cập rằng, Tục thờ cá Ông của người dân Bến Tre đã xuất hiện cách đây hơn 200 năm. Trải qua một hành trình dài, đến nay, tục thờ cá Ông của người dân Bến Tre vẫn được giữ gìn và phát huy ngày càng mạnh mẽ hơn. Minh chứng là trên địa bàn tỉnh Bến Tre, toàn tỉnh đã có 12 lăng Ông tọa lạc trên khắp các huyện, tập trung nhiều ở huyện Ba Tri, huyện Thạch Phú và huyện Bình Đại.

Ở nhiều nơi, cá ông được thờ cúng cực kì trang trọng

Có dịp đi du lịch Bến Tre, du khách sẽ thấy Tục thờ cá Ông của ngư dân xứ dừa ngoài việc phong phú về số lượng, còn sở hữu nét nổi bật về hình thức thờ cúng của từng nhóm ngư dân khác nhau. Cụ thể, các ngư dân ở Bến Tre làm nghề đánh bắt nhỏ lẻ, ven bờ sẽ có hình thức thờ phụng cá Ông theo kiểu xây dựng một lăng thờ nhỏ để cầu cúng cho đánh bắt được nhiều tôm cá. Còn các ngư dân có thuyền đánh bắt lớn, đánh bắt xa bờ sẽ thờ cúng cá Ông tại lăng thờ có quy mô lớn, được xây dựng trang hoàng, thậm chí nếu vớt được xương của cá Ông, ngư dân phải mang Ông về lăng để hương khói quanh năm. Riêng với các ngư dân đánh bắt xa bờ dài hạn, tục thờ cá Ông còn được nâng tầm lên thành một nghi lễ Nghinh Ông mang tính chất tâm linh cộng đồng.

Nói về sự tôn kính của ngư dân Bến Tre đối với cá Ông thì đó chỉ có thể là lòng tôn kính vô hạn. Khi cá Ông lụy (cá Ông chết), ngư dân ngoài việc mang bộ xương Ông về mai táng bằng vải đỏ thì ngư dân còn thực hiện tục để tang cá Ông từ 3 đến 4 năm. Sau khi hết tang, người dân mang bộ xương của Ông về thờ ở lăng. Nhưng vì đâu mà bà con miệt biển Bến Tre nói riêng và ngư dân trên cả nước nói chung đều tôn thờ cá Ông như thế? Câu trả lời là do hình tượng tốt đẹp, may mắn mà loài cá voi luôn mang lại cho người đi biển đã biến điều đó thành niềm tin, lòng tín ngưỡng vô bờ với cá Ông. Tương truyền, cá voi chính là vị thần được hóa thân từ tà áo của Quan Thế Âm Bồ Tát, có nhiệm vụ xuống biển để bảo vệ bình an cho ngư dân mỗi khi sóng to gió lớn.

Mặt khác, cũng có tích truyền cho rằng cá voi là một vị thần, sau nhiều lần chiến đấu với cá dữ để cho trời yên biển lặng thì cá Ông lụy và trôi dạt vào bờ. Vì thế, xương cá Ông là một phần rất tôn kính cần được thờ phụng.

Đi tour du lịch đến Bến Tre một lần, tìm hiểu đời sống văn hóa, bạn sẽ thấy Tại Bến Tre, tục thờ cá Ông luôn hiện hữu trong từng ngày của đời sống. Các lăng thờ cá Ông lúc nào cũng được hương khói đầy đủ, không chỉ của ngư dân trong làng mà còn của rất nhiều khách thập phương khác, họ cũng khấn vái cá Ông về những điều tốt lành trong cuộc sống.