Lễ bỏ mả một nét đặc trưng của người Ê Đê ở Đắk Lắk

Dân tộc Ê Đê ở tỉnh Đắk Lắk là một trong số những dân tộc có đời sống lễ hội, văn hóa phong phú. Có dịp đi tour du lịch Đắk Lắk, bạn nhất định sẽ có cơ hội để tìm hiểu về điều này. Trong các lễ hội của người Ê Đê, hẳn là phải kể đến lễ bỏ mả khá quan trọng. Đây là một lễ hội được đánh giá mang tính tổng hợp nghệ thuật sinh động bậc nhất Tây Nguyên, với nhiều hoạt động như hiến tế, lễ cúng, chia của cho người chết, múa hát…

Lễ bỏ mả

Theo cẩm nang du lịch Đắk Lắk, Lễ bỏ mả của người Ê Đê thường được tổ chức một năm sau khi người chết, tại lễ này tùy từng gia đình và dòng họ có thể sửa chữa mả người chết theo ý muốn. Thường thì mả cho người chết được lợp bằng lá hoặc ngói, được dựng cột bê tông, gỗ. Kích thước các mả thường giống nhau gồm có mái sau, mái trước phục dựng như căn nhà người sống với nhiều đồ dùng thân thuộc.

Lễ bỏ mả của người Ê Đê ở Đắk Lắk là dịp để những người còn sống thực hiện bổn phận của họ và sau lễ này người sống có thể yên tâm về người chết và nghĩ rằng người chết có thể tái sinh. Thế nên, mặc dù là tang lê nhưng lễ bỏ mả là một lễ hội vui nhất của người Ê Đê.

Trước mỗi lễ bỏ mả, chủ nhà phải chuẩn bị gạo, rượu, thịt và nhiều đồ dùng để cúng khác rồi báo tin mời dân làng tới dự. Sau đó, những người khỏe mạnh được phân công vào rừng chặt gỗ, đẽo tượng. Tùy vào mức độ giàu có của mỗi gia đình mà sẽ tổ chức khao dân làng.

Khi đến ngày bỏ mả, già làng được mời làm lễ cúng ở nhà Rông rồi cúng ở mả. Tại mả, những người thân trồng thêm hai cây chuối ở mộ, sau đó thả gà vào rừng tượng trưng cho sự siêu thoát. Ở nhà sẽ làm trâu bò, gà lợn thiết đãi dân làng. Đêm ở ngày bỏ mả, chiêng trống được nổi lên, dưới ánh lửa bập bùng đoàn người cùng múa quanh mả.

Ngày tiếp theo mới là ngày cúng chính để vĩnh biệt linh hồn người chết. Mọi người đưa người chết tắm sông, mặc váy áo mới rồi đưa đến khu nhà mồ đã được dựng trước đó trong không khí vui vẻ, hồ hởi.

Có thể theo hành trình du lịch trong nước, đâu đó bạn đã có dịp nghe về lễ bỏ mả. Với thông tin ở trên, hẳn đã giúp bạn biết rõ hơn về lễ hội này, nhất là trong cộng đồng người Ê Đê ở Đắk Lắk. Đây là một lễ hội lớn thể hiện trách nhiệm của người sống với người chết, tinh thần cộng đồng đậm nét của người Ê Đê trong văn hóa sinh hoạt của họ.