Lễ Cấp Sắc của người Dao Đỏ ở Lào Cai

Bạn có biết rằng với người Dao, nếu chưa từng được trải qua lễ cấp sắc thì có nghĩa là người con trai Dao đó chưa được coi là một con người trưởng thành. Đó là một nghi lễ truyền thống độc đáo được lưu truyền  ngàn đời nay trong cộng đồng người Dao Đỏ, mà du khách nên dành thời gian khám phá nếu có dịp đi du lịch Sapa Hà Nội.

Có thể nói lễ hội cấp sắc là một nét văn hóa đặc trưng của người Dao nói chung và người Dao Đỏ nói riêng. Theo kinh nghiệm du lịch, nhiều du khách thường chọn du lịch Sa pa Hà Nội vào dịp cuối năm để có dịp khám phá cũng như chiêm ngưỡng lễ hội truyền thống đặc biệt này. Lễ hội cấp sắc thường được đồng bào người Dao Đỏ tổ chức vào khoảng tháng 11, tháng 12 hoặc tháng Giêng hàng năm bởi đây là khoảng thời gian nhàn rỗi của người dân.

Lễ Cấp Sắc

Lễ cấp sắc của người Dao được chia thành nhiều bậc, bậc 3 đèn, bậc 7 đèn và bậc 12 đèn. Theo quan niệm của người Dao Đỏ ở Sapa Lào Cai, người con trai phải trải qua lễ cấp sắc từ 3 ngọn đèn trở lên mới có tâm, có đức để phân biệt phải trái, mới được công nhận là con cháu của “ Bàn Vương” – tổ tiên của người Dao Đỏ. Bởi thể, bất kỳ người Dao nào cũng phải làm lễ cấp sắc. Khi chuẩn bị cho lễ cấp sắc, gia chủ phải chọn ngày lành, tháng tốt, chọn số người tham gia và chọn số thầy cúng. Các thầy cúng làm lễ cấp sắc phải là những thầy cúng rất “cao tay”. Trong gia đình, lễ cấp sắc cũng phải được tuân thủ từ trên xuống.  Cũng giống như hầu hết lễ cấp sắc của người Dao thì người Dao Đỏ cũng chuẩn bị lợn, gà để cúng bái tổ tiên, giấy bản, quần áo thầy cúng, chuông  dâng, bộ đèn, trống chiên, treo tranh các vị thần của Bàn Vương...

Lễ cấp sắc luôn được người Dao Đỏ tổ chức trang trọng. Đầu tiên, thầy cúng phải tẩy uế trước khi gióng trống mời tổ tiên về dự nhằm báo cáo cho tổ tiên biết lý do của buổi lễ. Sau khi khấn xong, thầy cúng làm xin âm dương, thần linh để người được cấp sắc chính thức công nhận là người đã trưởng thành. Những lời cầu nguyện may mắn được gói lại và đốt sau lễ cấp sắc. Nguyên tắc đối với người phụ nữ Dao có chồng được làm lễ cấp sắc, phải trùm kín đầu trong chiếc mũ đỏ trong suốt buổi lễ cấp sắc. Các thanh niên xin được cấp sắc phải mặc trang phục truyền thống của người Dao Đỏ. Họ đặc biệt chú ý sửa sang mũ đội trên đầu vì theo họ đó là nơi thần linh trú ngụ trong mỗi người được cấp sắc.

Nghi thức quan trọng nhất của lễ cấp sắc của người Dao Đỏ là lễ cấp đạo, hay còn gọi pháp danh cho người thụ lễ với 10 điều cấm và 10 điều nguyện. Người được cấp sắc được dạy các múa hát với ý nghĩa giáo dục người trưởng thành phải ghi nhớ công ơn cha me, tổ tiên, chung thủy với vợ chồng,…không làm điều gì trái với lương tâm, đạo đức…Lễ cấp sắc của người Dao Đỏ mang ý nghĩa tâm linh trong đời sống, đồng thời có tính giáo dục cao. Sâu xa trong truyền thống cấp sắc của người Dao Đỏ chính là giáo dục con người ghi nhớ cội nguồn của tổ tiên, dân tộc. Lễ cấp sắc luôn được người Dao Đỏ cũng như đồng bào Dao luôn giữ gìn và phát huy.

Có thể nói rằng, tour du lịch Sapa là một trong những  tour du lịch dành cho du khách yêu thích khám phá thiên nhiên và lễ hội đặc sắc của các dân tộc thiểu số, trong đó có Lễ cấp sắc của người Dao Đỏ rất đặc trưng. Nhờ những lễ hội như vậy, du khách khi đến với Lào Cai- Sapa, sẽ có cơ hội hiểu biết nhiều hơn về nét văn hóa  tiêu biểu của người Dao nói chung và người Dao Đỏ nói riêng.