Lễ giỗ anh hùng thủ khoa Nguyễn Hữu Huân ở Tiền Giang
Du lịch Tiền Giang không chỉ nổi tiếng hấp dẫn du khách bởi phong cảnh hữu tình, nhiều loại hoa trái thơm ngon, tiềm năng kinh tế - du lịch vượt trội… mà Tiền Giang còn lôi cuốn du khách bởi nhiều câu chuyện liên quan đến nhiều anh hùng dân tộc. Trên mảnh đất kiên cường này, có tên của anh hùng dân tộc thủ khoa Nguyễn Hữu Huân. Hằng năm, cứ đến ngày 15/4 âm lịch, người dân Tiền Giang lại trịnh trọng tổ chức lễ giỗ của nhân vật nổi tiếng này.
Rất đông người dân đến viếng, thắp hương tưởng nhớ Thủ khoa Nguyễn Hữu Huân
Lễ giỗ thủ khoa Nguyễn Hữu Huân được tổ chức tại Khu di tích mộ và đền thờ Thủ Khoa Huân, hiện tọa lạc tại xã Hòa Tịnh, huyện Chợ Gạo. Khu di tích này cũng là điểm tham quan Tiền Giang thường xuyên được du khách ghé thăm. Cũng như các lễ giỗ anh hùng dân tộc khác được thực hiện trên mảnh đất Tiền Giang, lễ giỗ Thủ Khoa Huân được tổ chức theo các nghi thức truyền thống, đảm bảo tính chất tôn nghiêm, tưởng nhớ hơn là một buổi lễ phô trương, hoành tráng.
Trong khuôn khổ lễ giỗ, nghi thức đầu tiên được thực hiện là rước linh vị của ông từ nơi ông hy sinh đi đến đền thờ. Qúa trình rước linh vị diễn ra nghiêm trang, chu đáo dưới sự dẫn đầu của những người có chức sắc, bà con xung quanh thì theo sau đoàn rước linh vị để đến đền thờ. Nếu du khách có mặt tại thời điểm này, du khách sẽ cảm nhận được lòng thành kính của người dân thông qua nét mặt, cử chỉ, những nén nhang, bó hoa, lễ vật mà người dân muốn gửi tới anh hùng Thủ Khoa Huân.
Sau nghi thức rước linh vị là quá trình ôn lại sự nghiệp học tập, sự nghiệp chống Pháp của ông. Thủ khoa Nguyễn Hữu Huân sinh năm 1830 tại huyện Kiến Hưng, phủ Kiến An, trấn Định Tường (tức huyện Chợ Gạo, tỉnh Tiền Giang ngày nay). Vốn sẵn tính thông minh, cùng tinh thần ham học, chăm chỉ nên vào khoa thi Hương năm 1852 ông đã đỗ thủ khoa tại trường thi Gia Định, từ đó giữ chức Giáo thọ tỉnh Định Tường.
Cho đến khi thực dân Pháp tiến hành xâm lược, Thủ Khoa Huân gia nhập vào nghĩa quân của Trương Định ở Gò Công. Nhưng đến năm 1862 ông bị bắt và giam giữ ở Sài Gòn. Một năm sau, ông về được Tiền Giang, lúc này ông tiếp tục xây dựng căn cứ ở huyện Chợ Gạo để chống giặc, và đã tổ chức được nhiều đợt tấn công khiến giặc Pháp hoang mang, tổn thất. Đến tháng 7/1864, ông một lần nữa bị bắt đưa về Sài Gòn. Với tinh thần quyết liệt, không cúi đầu trước giặc, ông bị thực dân Pháp kết án 10 năm khổ sai đến Trung Mỹ. Nhưng sau 5 năm gian khổ, Thủ Khoa Huân được ân xá đưa về Tiền Giang. Ông tiếp tục sự nghiệp chống giặc, cho đến ngày 19/5/1875 thì ông bị bắt lần cuối và bị quân Pháp hành hình.
Trước tinh thần yêu nước, bất khuất kiên cường chống giặc của vị thủ khoa, người dân tỉnh Tiền Giang đã bày tỏ lòng biết ơn của mình không chỉ bằng lễ giỗ chung, mà mỗi hộ gia đình đều lập bàn thờ riêng trong gia đình để cúng bái ông. Đây chắc chắn là một ngày lễ tràn đầy ý nghĩa mà du khách nào cũng nên một lần đến dự.
